Lavurs
Commerziants e commerziantas lavuran en il biro d’ina interpresa che tutga tar ina da las 21 branschas da scolaziun e d’examen da commerzi: automobil, banca, construir ed abitar, administraziun federala, chemia, servetsch ed administraziun, commerzi, hotel-gastro-turissem, logistica da spediziun internaziunala, communicaziun, industria da maschinas, d’electro e da metal, industria d’alimentaziun, notariats Svizra, traffic public, administraziun publica, assicuranza privata, biro da viadi, Santésuisse, ospitals/clinicas/asils, transport, administraziun fiduziaria/immobiglias.
L’ambient da lavur e las pretensiuns specificas pon uschia variar fermamain, era sche las lavurs elementaras da commerziants en las differentas branschas èn sumegliantas. Las lavurs principalas da commerziants èn oravant tut d’elavurar infurmaziuns, da communitgar per e-mail e per telefon sco era da controllar ed exequir pajaments. Els dumondan per exempel scleriment, scrivan brevs a la clientella u fan pajaments da paja. Tut questas lavurs vegnan fatgas al computer.
Commerziants exequeschan diversas lavurs sco archivar documents da fatschenta e far pajaments e transacziuns. Els dattan scleriment a bucca ed a scrit als collavuraturs ed a las collavuraturas sco era a la clientella, els distribueschan la posta, pacheteschan e francheschan brevs e pachets e mainan bancas da datas cun adressas e cun autras datas.
Tut tenor branscha èn els integrads en la fatschenta dal di, stattan en contact direct cun la clientella e regleschan incumbensas. Els dumondan scleriment, organiseschan occurrenzas e protocolleschan sesidas. Els scrivan notizias d’actas, legian documents da fatschenta e dattan vinavant infurmaziuns als posts responsabels.
En la rait ed al telefon èn commerziants di per di en contact cun clients naziunals u internaziunals e firmas da furniziun. Perquai vegn dà gronda paisa sin bunas enconuschientschas a bucca ed a scrit da tudestg, tut tenor regiun era da rumantsch e da linguas estras. La furmaziun en scola sa differenziescha tenor ils profils. La tscherna dal profil n’ha dentant betg in’influenza sin la furmaziun pratica en il manaschi.
Scolaziun
Basa legala
Ordinaziun federala 26-9-2011 (stan 1-1-2015)
Durada
3 onns / 4 onns (SMC)
Profils
- furmaziun da basa (profil B)
- furmaziun da basa extendida (profil E) cun maturitad professiunala
- midadas en in auter profil èn pussaivlas
Midada en in profil pli aut resp. pli bass è pussaivla.
Furmaziun en la pratica
En ina da las 21 branschas
Furmaziun en scola
- 1. / 2. onn: 2 dis per emna a la scola professiunala
- 3. onn: 1 di per emna a la scola professiunala / cun maturitad professiunala 2 dis
Roms professiunals
- emprima lingua (tudestg / evtl. era rumantsch)
- 1 lingua estra (profil B) resp. 2 linguas estras (profil E)
- infurmaziun / communicaziun / administraziun
- economia e societad
Curs ordaifer il manaschi
Tar differents temas
Maturitad professiunala
Mo pussaivla durant la furmaziun da basa cun profil E.
Scolaziun alternativa
- Scola media commerziala (SMC) cun maturitad professiunala: 3 onns scola/1 onn praticum
- Scola mercantila: 2 onns scola/1 onn praticum
Diplom
Attestat federal da qualificaziun "commerziant / commerzianta AFQ"
Premissas
Furmaziun preliminara
- profil B: scola populara terminada; il pli aut stgalim da scola cun prestaziuns suffizientas u stgalim da scola mesaun cun bunas prestaziuns en ils roms centrals
- profil E: scola populara terminada; il pli aut stgalim da scola cun bunas prestaziuns u stgalim da scola mesaun ed onn da scola supplementar cun bunas prestaziuns en ils roms centrals
- profil E cun maturitad professiunala: scola populara terminada; il pli aut stgalim da scola cun fitg bunas prestaziuns; examen d’admissiun reussì
- per tut ils profils: scriver cun tastatura (abilitad sto esser avant maun avant cumenzar l’emprendissadi)
Pretensiuns
- avair interess vi da lavurs da biro
- buna cumpetenza da tudestg (evtl. era da rumantsch) a bucca ed a scrit
- bunas enconuschientschas da linguas estras
- bun dun receptiv
- fidadadad
- plaschair d’esser en contact cun carstgauns
- dun d’organisaziun
- flair per cifras
- senn da responsabladad
- plaschair da lavurar al computer
- abilitad da lavurar sur sasez
Furmaziun supplementara
Curs
purschidas da scolas professiunalas, centers per furmaziun supplementara sco era tar associaziuns professiunalas ed interprofessiunalas
Examen professiunal (EP)
cun certificat professiunal federal: spezialist / spezialista da finanzas e contabilitad, spezialist / spezialista da marketing, spezialist HR (resursas umanas), assistent / assistenta da direcziun, fiduziari / fiduziaria, assistent / assistenta da direcziun etc.
Examen professiunal superiur (EPS)
expert diplomà / experta diplomada en facturaziun e controlling, directur diplomà / directura diplomada da marketing, manader diplomà / manadra diplomada resursas umanas (RU/HR), manader diplomà / manadra diplomada da commerzi cun l’exteriur, fiduziari diplomà / fiduziaria diplomada per immobiglias etc.
Scola spezialisada superiura (SSS)
econom diplomà / economa diplomada per fatgs bancars SSS, econom diplomà / economa diplomada da manaschi SSS, econom diplomà / economa
Scola auta spezialisada (SAS)
Bachelor of Science (SAS) en economia da manaschi, Bachelor of Science (FH) en inschigneria d’economia etc.
Cundiziuns da lavur
Commerziants lavuran en ina interpresa pitschna u mesauna (IPM) u en in grond concern. Latiers pon els eleger tenor agen interess ord ina paletta da 21 branschas. Il plaz da lavur po esser en in biro singul d’ina interpresa artisanala sco era en in biro grond d’ina banca. Infurmaziuns da las branschas chattais Vus cun cliccar sin ils links sut la rubrica «infurmaziuns supplementaras».
Las cundiziuns d’engaschament sa differenzieschan tenor branscha, interpresa e funcziun. I dat bleras pussaivladads per sa furmar supplementarmain, per sa spezialisar e per far carriera. Segund lur interess e lur capacitads han ils commerziants la pussaivladad da sa furmar supplementarmain en branschas sco economia da manaschi, vendita, marketing, linguas estras, Human Resources etc.
Ulteriuras infurmaziuns
Kaufmännischer Verband
Hans-Huber-Strasse 4
8027 Zürich
Tel: 044 283 45 45
URL: www.kfmv.ch
SKKAB Schweiz. Konferenz der kaufmännischen Ausbildungs- und Prüfungsbranchen
Schwanengasse 9
3001 Bern
Tel: 031 398 26 10
URL: www.skkab.ch