Lavurs
En chavas da crappa elavuran tagliacrappa il crap natiral explotà e creeschan ordlonder parts d'edifizis; per exempel curnischs, artgs e pitgas. Lur products vegnan utilisads en la construcziun auta e bassa, en construcziuns internas sco er en la furmaziun da la cuntrada. Sin il plazzal monteschan ed adatteschan els ils elements producids.
La lavur dals tagliacrappa cumenza en il lavuratori cun in dissegn tecnic e sch'igl è necessari cun ina schablona. Sco model servan skizzas da mesira producidas sez. Quellas transponan els sin il crap cun punctar e trair stritgs. Pir alura cumenza la vaira lavur d'artisanadi: elavurar las differentas surfatschas, batter profils e far ornaments simpels.
Per eleger il crap e la metoda d'elavuraziun dovri bunas enconuschientschas dal material. Tagliacrappa enconuschan differentas sorts da crap, lur qualitads ed atgnadads.
Sper l'elavuraziun da products da crap natiral renoveschan tagliacrappa era vegls edifizis da crap. En baselgias e catedralas restaureschan els ornaments e profils e reconstrueschan tocca istorica d'edifizis. Questas lavurs vegnan per il solit exequidas sin puntanadas.
Per la lavur corporala stentusa stattan a disposiziun en il lavuratori numerus indrizs tecnics. Ils guaffens principals dals tagliacrappa èn però anc adina il martè ed il stgalper. Latiers dovran els puntgas gizzas, puntgas dentadas e puntgas plattas. Els èn era responsabels per il mantegniment da quests guaffens che isan spert. Perquai als battan, gizzan ed endireschan els regularmain.
Durant lur lavur resguardan tagliacrappa las prescripziuns da la segirezza da lavur. Per sa proteger da pulvra e canera portan els protecziuns da la respiraziun e da l'udida.
Scolaziun
Basa legala
Ordinaziun federala 16-10-2009 (versiun dals 1-1-2018)
Durada
4 onns
Furmaziun en la pratica
En in manaschi ch'elavura e sanescha crappa natirala
Furmaziun en scola
di l'emna a la scola professiunala
Roms professiunals
- tecnica da lavur: segirezza da lavur, protecziun da la sanadad e da l'ambient; guaffens e maschinas; elavurar la tocca; elavurar differents materials; transportar, dischlocar e montar ils objects
- construcziun, creaziun: dissegnar skizzas tecnicas e plans; creaziun; dar rapport, documentar, cussegliar clientella
Curs ordaifer il manaschi
Emprender ed exercitar a moda pratica las basas professiunalas
Maturitad professiunala
Fitg bunas prestaziuns da scola permettan da frequentar la scola da maturitad professiunala durant la furmaziun da basa.
Diplom
Attestat federal da qualificaziun "tagliacrappa AFQ"
Premissas
Furmaziun preliminara
- scola populara terminada
Pretensiuns
- inschign manual
- enclegientscha pratica
- imaginaziun dal spazi
- sentiment estetic
- constituziun ferma
- ferm dies ed organs da respirar sauns (pulvra)
- senza sturnizi
- pazienza e persistenza
Furmaziun supplementara
Curs
Purschidas da scolas d'art applitgà e da scolas spezialisadas e professiunalas sco da l'Associaziun svizra dals maisters sculpturs da crappa e tagliacrappa VSBS
Furmaziun da basa scursanida
Sculptur / sculptura da crappa AFQ
Examen professiunal superiur (EPS)
Maister / maistra tagliacrappa, maister sculptur / maistra sculptura da crappa
Scola auta spezialisada (SAS)
Studis en champs parentads, p.ex. Bachelor of Arts (SAS) en conservaziun u Master of Arts (SAS) en conservaziun
Cundiziuns da lavur
Tagliacrappa lavuran en manaschis ch'elavuran e saneschan crappa natirala. Els pon era vegnì engaschads en fatschentas per material da construcziun u crappa natirala sco cussegliaders da clientella.
Ulteriuras infurmaziuns
Associaziun svizra dals maisters sculpturs da crappa e tagliacrappa VSBS
Birkenweg 38
3123 Belp
Tel: 031 819 08 20
URL: www.vsbs.ch
Revista professiunala:
"Kunst + Stein"